Doorbraak
Buiklanding voor de Vivaldiregering
Paars-groene begrotingsopmaak is een sof
Normaal zou ik geen aandacht besteden aan een belgische begroting. Gezien de toestand van het onland, gaat ze per definitie over niets.
Ik heb eerder al gesteld dat de klassieke partijen eenheidsworst geworden zijn. Ze zitten allemaal in het midden en in feite zijn de verschillen tussen socialisten en liberalen maar cosmetisch: het kapitaal dienen doen ze allebei.
Of is het niet tekenend dat een ziektebriefje al dan niet voor één dag als een belangrijk item wordt voorgesteld ?
Het probleem van de te lage werkzaamheidsgraad is gekend. Iedereen is het er over eens dat we naar 80% moeten. Laat ons nu maar eens aannemen dat dat ook echt zo is.
Vivaldi heeft een plan. In dat plan lees ik niets over het verschil in werkzaamheidsgraad tussen Vlaanderen en Wallonië. In Vlaanderen is de werkzaamheidsgraad 70%. In Wallonië 60%. Wallonië heeft de ambitie om te stijgen met 5%. Hoeveel moet Vlaanderen dan halen om aan die belgische 80% te geraken ? Maken ze ons blaasjes wijs met die 80% ? Zeker als je weet dat tot nu toe nog geen enkel groot plan in Wallonië er in geslaagd is om zijn doelstellingen te bereiken ? Moet je dan in ieder geval niet gaan nadenken over een verschil in aanpak ?
Maar laat nu net de federale overheid op zich een rem zijn op de groei van die werkzaamheidsgraad.
Ik baseer me op een studie van het Vives (KU Leuven).
In Wallonië wachten werknemers op werkgevers. In Vlaanderen wachten werkgevers op werknemers. Van de 2.350.000 jobs die in 2016 in Vlaanderen bestonden, werden er amper 51.000 (2%) ingevuld door Waalse pendelaars. Waarom blijft Wallonië mismatchen met Vlaanderen?
Al jaren pendelen dubbel zoveel werknemers uit het aangrenzende Frankrijk (12.000) naar West-Vlaanderen dan uit het eveneens aangrenzende Henegouwen (6.000). Voor die Fransen is de taal geen onoverkomelijk probleem. Maar in Wallonië is er een groeiende afkeer voor het Nederlands. Steeds meer leerlingen willen op school geen Nederlands meer leren. Het klinkt hen “als geblaf” in de oren.
Maar er is meer en belangrijker dan die Waalse afkeer van Vlaanderen. Ik citeer:
- Een eerste federale weeffout is dat de loonvorming in België centraal is, en dus hetzelfde is voor bedrijven in Wallonië als voor bedrijven in Vlaanderen. Daardoor zijn de lonen die werkgevers in het door lagere productiviteit geplaagde Wallonië moeten betalen zo hoog, dat ze vaak het vertikken om meer werknemers aan te werven. Tegelijk doen die hoge lonen vele Waalse werklozen wel hopen op een Waalse job, liever dan het tijdverlies en de cultuurschok te ondergaan van pendel naar het productievere Vlaanderen.
- Een tweede federale oorzaak van de pendelmuur tussen Wallonië en Vlaanderen is dat de federale personenbelasting en de federale sociale zekerheid sterk herverdelen tussen werkenden en niet-werkenden. Opnieuw wordt werkloos blijven in Wallonië relatief gezien beloond, en werkzaam komen zijn in Vlaanderen relatief bestraft.
- Een derde federale reden voor de pendelmuur en de daaruitvolgende werkzaamheidskloof tussen Vlaanderen en Wallonië is dat de federale overheid “un chômeur” in Wallonië altijd heeft behandeld als een werkloze in Vlaanderen. Zij krijgen in euros dezelfde uitkering. Nochtans blijkt een appartement in Wallonië gemiddeld 25% goedkoper te zijn dan in Vlaanderen. Terwijl de federale overheid werkenden en niet-werkenden te verschillend behandelt, behandelt zij niet-werkenden onderling teveel hetzelfde.
Als je naar de cijfers kijkt, moet je mee eens uitleggen hoe we aan die 80% gaan geraken zonder dat probleem op te lossen ?
Ergens wordt het genoemd in het begrotingsdebat. De oplossing komt eigenlijk neer op een grote propagandacampagne om Waalse werklozen naar Vlaanderen te halen. Maar met dat federale systeem zou een Waalse werknemer wel zot moeten zijn om in Vlaanderen te komen werken. De federale structuur is een bepalende rem op het probleem van de werkzaamheidsgraad.
Ondertussen discussieert Vivaldi een halve nacht over de hoogte van een boete voor een langdurig zieke als hij een formulier niet invult.
Je krijgt het probleem niet opgelost zonder aangepaste politiek per regio. Dat betekent dat wat nu federaal is, moet overgeheveld worden naar de regio’s. Maar dat is onbespreekbaar, want het zou een stap naar confederalisme zijn.
Als de Waalse werkers niet naar Vlaanderen willen, dan maar nieuwe jobs in Wallonië ?
Di Rupo wil 16000 nieuwe jobs per jaar in Wallonië. Dat is ambitieus. Maar hij heeft een probleem: hij mikt vooral op hoogtechnologische jobs. Dat is natuurlijk het juiste mikpunt. De tijd van de massa jobs voor laaggeschoolden is in belgië voorbij sinds de sluiting van de mijnen, de staalindustrie, de auto-assemblage… Dat Vlaanderen het veel beter doet dan Wallonië ligt aan het feit dat het sinds 1960 resoluut gemikt heeft op die hoogtechnologische jobs, daar waar Wallonië door de partijpolitieke belangen van de PS is blijven steken in jobs voor laaggeschoolden zonder toekomst.
Maar Di Rupo heeft een probleem: de toestand in het Waalse onderwijs.
Professor Wouter Duyck (UGent) gaf aan dat een Franstalige 15-jarige gemiddeld zelfs een vol jaar cognitieve achterstand heeft op zijn Vlaamse tegenhanger. Daarbij verlaten in Wallonië bijna de helft meer leerlingen het middelbaar onderwijs zonder diploma dan in Vlaanderen. In Brussel is dat het dubbele. Het zou in Wallonië om bijna 1 op de tien leerlingen gaan.
Hang de twee elementen dan ook aan elkaar: zelfs met een onderwijs dat qua kwaliteit veel minder scoort dan het Vlaamse, is er in Wallonië een veel groter aantal leerlingen dat het middelbaar onderwijs verlaat zonder diploma. Hoe wil je daarmee je nieuwe hoogtechnologische jobs invullen ?
De toekomst ziet er niet mooi uit, want de kwaliteit van onderwijs krijg je niet omhoog op enkele jaren.
Wat er ook van zij: Wallonië heeft een eigen politiek op gebied van werkzaamheid nodig. Het federale niveau is daarvoor pure ballast.
De hele politiek van Vivaldi die mikt op die 80% werkzaamheidsgraad, bouwt op drijfzand.
Al die politiekers wéten dat, en toch wordt ons door de strot geramd dat Vivaldi goed bezig is.
De Croo wil met zijn eendrachtige regering bewijzen dat belgië wél nog functioneert. Hij bewijst enkel dat de belgicistische partijen nog kunnen samenwerken om belgië te redden. Over het functioneren van belgië bewijst zijn regering niets.
PS Morgen een thema dat nog belangrijker is: de energiefactuur