De Wereld Morgen
Nancy Nyffels en Olivier Malay
Hoe het tekort aan arbeidskrachten opvangen?
Maar jongens toch ! Het probleem van die slecht betaalde jobs is toch gemakkelijk op te vangen met een portie illegalen ! Neen, ik meen dat natuurlijk niet. Ik haal enkel aan wat ik linksen heb horen beweren om de open grenzen te verdedigen. Links ? Belachelijk links !
Laat me dat belachelijk links ballonnetje dus maar dadelijk doorprikken: als het links is om werkvolk in te voeren uit armoestreken om hier het werk te komen doen waarvoor het eigen volk de neus optrekt tegen een loon waarvoor dat eigen volk zelfs niet de moeite kan doen om zijn neus op te trekken… dan word ik enthousiast extreem rechts.
Goedkope arbeidskrachten van elders aantrekken om de lonen hier laag te houden lijkt me toch niet echt een links ideaal.
Aan de basis ligt natuurlijk de wet van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Zo lang die wet van toepassing is, is er geen echte oplossing voor het probleem dat Nyffels en Malay aanbrengen: het aanbod van goedkope arbeidskrachten is wereldwijd gezien oneindig. In deze geglobaliseerde wereld betekent dit dat Nyffels en Malay kunnen pleiten voor een betere verloning zo veel als ze willen: ze verliezen het pleit: het kapitaal moet maar even roepen dat het onze menselijke plicht is om migranten op te vangen en het overvloedige aanbod is weer verzekerd. Walter Zwinzen zal dan de boodschap van het kapitaal met grote vurigheid overbrengen naar de belachelijk linkse wereld en de kapitalist lacht weer in zijn vuistje. Zwinzen bedoelt het zeker goed en juist daarom is hij belachelijk.
Een en ander betekent dat ook Nyffels en Malay maar wat pissen tegen de wind in als ze niet de wet van vraag en aanbod of de markt aanvallen.
Laat me het klaar en duidelijk stellen: veronderstel dat ik de vrije markt nog zou aanvaarden als het om producten zou gaan; als het om arbeid gaat wordt die markt iets benedenmenselijks: menselijke arbeid is geen koopwaar. Als je menselijke arbeid als koopwaar ziet, zie je mensen als koopwaar, want arbeid hoort bij de natuur van de mens, net zoals vliegen bij een vogel, of kakken bij een koning.
Arbeid is een van de levensdomeinen waarin de mens zichzelf verwerkelijkt. Je kan zelfs stellen dat arbeid hét voornaamste levensdomein is waarin een mens zichzelf moet worden. Ook vrije tijdsactiviteiten horen bij die zelfverwerkelijking (hallo shoppers ? ), maar gezien de mens normaal gesproken zowat de helft van de tijd dat hij wakker is, aan arbeid besteedt, blijft arbeid sowieso dé voornaamste vorm van mens worden.
En dus neen: arbeid is geen koopwaar.
Linkse vrienden zijn ontgoocheld in “de mensen” die zo slecht en dom zijn dat ze niet inzien dat het kapitalisme geen menswaardig systeem is en ze er zelfs niet toe te brengen zijn om na te denken over hoe ze de wereld kunnen verbeteren.
Waarom is het zo moeilijk om mensen zo ver te krijgen dat ze het kapitalisme in vraag stellen ? Er is natuurlijk de onopgemerkte maar constante manipulatie en propaganda. Maar het gaat ook veel dieper.
Het kapitalisme is benedenmenselijk. Om het kapitalisme in vraag te stellen moet een mens een minimum aan menselijkheid bereikt hebben. Wie aanvaardt dat zijn arbeid en dus hijzelf onderworpen is aan de wetten van de markt, is enorm gehandicapt om het niveau van menselijkheid te bereiken, nodig voor het diepere inzicht in het kapitalisme: zijn arbeid kàn niet meer bijdragen tot de nodige zelfverwerkelijking. Merk op dat dit niets vandoen heeft met de aard van de arbeid: wie goed betaald werk heeft, dat hem veel voldoening geeft zal zichzelf natuurlijk méér verwerkelijken dan iemand aan een band. Maar als hij zijn arbeid als marktgegeven aanvaardt, zal zijn zelfverwerkelijking ingepast blijven in een minder ontwikkeld besef van menselijkheid. Hij aanvaardt de facto het benedenmenselijke kapitalisme en dus ook minder menselijkheid.
Vakbonden moeten niet onderhandelen over lonen. Vakbonden moeten beslissen welk loon nodig is om fatsoenlijk te kunnen leven. Daarover kan je toch niet onderhandelen ? Als het kapitaal niet mee wil, ligt de boel plat. Alleen moeten de niet-beseffende koelies natuurlijk de boel ook plat willen leggen… Ik wil maar zeggen: ook hiervoor is er binnen het kapitalisme geen oplossing.
Wie dieper doordenkt aanvaardt zelfs niet meer dat arbeid betaald wordt door een kapitalist.
Om arbeid écht te onttrekken aan de benedenmenselijkheid van de markt is er slechts één echte oplossing: een universeel basisinkomen dat een levensstijl beduidend boven de armoedegrens garandeert. Dat basisinkomen laat de mens toe om zijn arbeid zo vorm te geven dat hij er zichzelf bij kan worden.
Merk op dat ik het basisinkomen niet laat samenvallen met “niet arbeiden”. Natuurlijk moet iedereen arbeiden ! Dat is toch de logische consequentie van de stelling dat een mens arbeid nodig heeft om zich te verwerkelijken !
Dat basisinkomen moet natuurlijk ook van ergens komen. Tenslotte valt een basisinkomen in feite samen met producten zoals een huis, voeding, kleding… die moeten dus geproduceerd worden. Maar er is een fundamenteel verschil tussen een gemeenschap die in gezamenlijk overleg (democratie) beslist hoeveel, op welke manier en volgens welke werkverdeling die productie zal gebeuren, en een vrije markt die blind functioneert, (om duidelijk te blijven heb ik het nu over de totaal vrije vrije markt) eigenlijk zonder dat de mens er iets mee te maken heeft (daarom is hij ook benedenmenselijk) en waarbij de concurrentie dan leidt tot winnaars en verliezers, kapitalisten en arbeiders, die allebei inboeten aan menselijkheid: dat de kapitalist inboet aan menselijkheid is een evidentie. Dat ook de arbeider inboet heb ik hierboven uitgelegd.
Wie wil doordenken over dat basisinkomen raad ik vrolijk aan om op deze website in de rubriek Publicaties mijn boek Eutopia gratis te gaan lezen en/of downloaden, ook in epubformaat.