Categorie: kapitalisme

Geplaatst op

Binnen het kapitalisme is er geen oplossing voor de mondiale problemen.

MO*

Groeiend kapitaal zkt. investering: daarom worden onderwijs, zorg, huisvesting geprivatiseerd

David Harvey: ‘Eindeloze accumulatie van kapitaal vernietigt de planeet en creëert steeds grotere ongelijkheid’

David Harvey is een van de meest geciteerde auteurs in de sociale wetenschappen, en wordt vaak beschouwd als de invloedrijkste geograaf van onze tijd. Als professor aan de City University van New York bouwt Harvey verder op het denkkader van Karl Marx om het hedendaags kapitalisme te analyseren. Op een heel heldere manier legt hij de mechanismen bloot van onze economie, en laat hij zien dat heel veel mondiale problemen verband houden met het onhoudbare kapitalistische groeimodel.

Heeft de geleerde professor Harvey mijn boek Eutopia gelezen ? (op deze website gratis te lezen en/of downloaden) Het lijkt er op, want zijn denken loopt gelijk met het mijne. Ik ben daar blij mee, want zelf heb ik niet veel gestudeerd, en dan doet het deugd als een geleerde mens het met je eens is.  En zo hoor je het ook eens van een ander: zowat alle grote mondiale problemen vinden hun oorzaak in het kapitalistische systeem en zijn binnen dat systeem niet op te lossen. Dat geldt voor armoede, milieu en klimaat, migratie… Lees verder “Binnen het kapitalisme is er geen oplossing voor de mondiale problemen.”

Geplaatst op

Het spoor, metafoor voor het faillissement van belgië

De Wereld Morgen

Komkommertijd? Een bewogen zomer voor het spoor

Het is een drukke zomer voor het spoor, niet alleen in aantallen reizigers, maar ook in nieuws en gebeurtenissen. Het openbaar vervoer kan een efficiënt antwoord zijn op de sociale en ecologische mobiliteitsproblemen. In de verkiezingscampagne van de lente leken de verschillende politieke partijen hier een punt van te maken. Kort na de verkiezingen en in fase van regeringsvormingen, krijgen we echter week na week zorgwekkend nieuws te horen vanuit het spoor. Een overzicht van een bewogen (halve) zomer.

Een verontrustende opsomming van mistoestanden, die je kan samenvatten in twee factoren: een structureel probleem door de splitsing van infrastructuur en uitbating; en een chronisch probleem van onderfinanciering.

Het geheel staat in het teken van de privatisering die zo graag gewild wordt door de liberalen. Voor de donkerblauwen onder hen is de staat zowat de duivel. Als je hen loslaat, wordt zowat alles overgeheveld naar de privé zodat de rijken zich ook daar dan nog meer kunnen verrijken. Lees verder “Het spoor, metafoor voor het faillissement van belgië”

Geplaatst op

Het begin van de geschiedenis

Dwarsliggers

Het Einde van de Geschiedenis?

Francis Fukuyama is een schoolvoorbeeld van de moderne Amerikaanse intellectueel. De socioloog, politicoloog en filosoof kreeg zijn opleiding in niet minder dan drie van de prestigieuze “Ivy League” instituten: Cornell, Yale en Harvard. Zijn Japanse wortels doen in de hedendaagse USA weinig ter zake. Het feit dat zijn vader als predikant van de – Calvinistische – “Congressional Church” opgeleid was en godsdienstles gaf is daar wellicht belangrijker.

Het pleit voor mij dat ik Fukuyama altijd een dwaas gevonden heb. Je kan redeneren zoveel als je wil, maar stellen dat de geschiedenis en de menselijke evolutie ten einde is, kan enkel in geval van ideologische blindheid. De dwarsligger van dit artikel (wie is dat eigenlijk ? ) stelt terecht dat de winnaars van de koude oorlog echt wilden geloven dat die overwinning definitief was. Ondertussen hebben ze er alles aan gedaan om dat geloof ook waar te maken, want het betekende de definitieve installatie van de macht van de rijken. Gelukkig hebben ze ongelijk gekregen. Niet dat de macht van de rijken nu aangetast is, want die hangt niet af van al dan niet liberale democratie, maar als de geschiedenis wél nog verder loopt, blijft er uitzicht op aantasting van die macht. Lees verder “Het begin van de geschiedenis”

Geplaatst op

De Brexit en Singapore

Grenzeloos

Rechtse staatsgreep in Groot-Brittannië?

Uiteindelijk is het de uiterst rechtse fractie binnen de conservatieve Toryparty gelukt om onder Boris Johnson de macht te grijpen. Volgens de leider van Labour, Jeremy Corbyn, is de nieuwe Britse regering de meest rechtse regering die hij in zijn lange loopbaan als parlementslid heeft meegemaakt.

Een plezant artikel omdat het een ontmaskerend portret brengt van Boris Johnson, de Trump van Engeland.

Ik zou mezelf niet zijn als ik het met alles eens was. Natuurlijk heeft de auteur gelijk als hij kritiek geeft op de pro-Brexitters die menen dat internationalisme, feminisme, milieu en immigratie de schuld zijn van vermeende culturele ineenstorting. Neen, die factoren zijn niet bepalend voor de vermeende culturele ineenstorting. Die ineenstorting is het resultaat van ongebreideld consumentisme en de drang naar onmiddellijke genotbevrediging, eigen aan het kapitalisme. Lees verder “De Brexit en Singapore”

Geplaatst op

Interessante lectuur, maar mijn bijdrage is interessanter.

MO*

Verbouwen of afbreken: enkele beschouwingen bij het neoliberale model

De val van de muur ligt alweer een tijdje achter ons. Heel even leek het er op dat tijdens dat kantelpunt het neoliberale marktmodel alles overwon en wereldwijd grenzeloos toegepast zou worden. Dat leek een korte tijd zelfs goed te gaan, met snelle groei, vooral in ontwikkelingslanden. Maar nog voor het einde van het eerste decennium van de nieuwe eeuw volgde een ernstige financieel-economische crisis die de barsten en gebreken van het model toonde — voor wie ze niet al eerder wilde zien. Nog eens tien jaar later is de literatuur met kritische stemmen over het neoliberale model aanzienlijk gegroeid.

Het is mooi dat  Melanie Schellens ons laat delen in haar zomerlectuur. Maar als ik me op het einde afvraag: wat ik nu eigenlijk geleerd heb, is het antwoord: niets, of toch heel weinig.

Het gaat over het neoliberale model en zijn zwakheden. Maar ik heb geen dikke studies nodig om te weten dat dat model tot de afgrond leidt. We beleven gewoon een fase in het kapitalisme die de laatste is in de grote cyclus van grote oorlog naar grote oorlog. Lees verder “Interessante lectuur, maar mijn bijdrage is interessanter.”

Geplaatst op

Naar een nieuwe economie

MO*

Studenten proberen alternatieve economische theorieën te introduceren aan de universiteit

Klimaat daagt dominante economische modellen uit

De klimaatverandering bonst op de poorten van de heersende economische ideeën, maar het debat over de economie van morgen is nog lang niet beslecht. Eerder deze maand publiceerde het Europees Milieubureau (EEB) een wetenschappelijk rapport tegen de mogelijkheid van ‘groene inclusieve groei’. Het rapport weerlegt dat economische groei zich kan loskoppelen van de excessieve ontginning van natuurlijke grondstoffen en dat die op termijn geen schade meer zou aanbrengen aan het klimaat.

Kijk daar ! Ik had het al opgegeven om in MO* een artikel te vinden dat intellectueel eerlijk is. Maar dit artikel is van goede kwaliteit. Eigenlijk heb ik er geen kritiek op.

Jawel: toch één punt: de problematiek zoals die wordt geschetst beperkt zich tot één aspect; de duurzaamheid en uitputting van onze aarde. Maar het neoklassieke model dat steunt op constante groei is niet enkel nefast voor moeder aarde, het klimaat, de uitputting van de grondstoffen, de milieuvervuiling, maar ook voor de mens als mens. Lees verder “Naar een nieuwe economie”

Geplaatst op

Werk aan de winkel !

Uitpers

Van ‘de wereld, mijn dorp’ naar ‘mijn dorp, de wereld’

Zo’n twintig jaar geleden werd mijn eerste boek uitgegeven, het resultaat van mijn doctoraatsonderzoek. Ik legde erin uit hoe, onder de ‘deskundige’ leiding van de Wereldbank, het armoedethema zich een weg had gebaand naar de internationale agenda en er de plaats had ingenomen van ‘ontwikkeling’. Vanaf dan was het afgelopen met het collectieve project van nationale modernisering en werd enkel nog gekeken naar de ‘arme mensen’.

Francine Mestrum is een gedreven madam, en daar heb ik respect voor. In grote lijnen ben ik het eens met haar. En toch.

Voor alles dit: Mestrum doet nog al schamper over mensen die menen dat het niet kan binnen het kapitalisme. Welnu, het kàn niet binnen het kapitalisme. Je kan geen echt sociale samenleving opbouwen binnen een individualistisch economisch systeem. Dit systeem is het resultaat van een individualistische mens-visie. Maar het creëert die ook. Lees verder “Werk aan de winkel !”

Geplaatst op

Laat ons dansen op de tonen van de laatste wals

Streven

Over vooruitgang, neergang en ondergangsoptimisme

De Nederlandse historicus en journalist Addie Schulte (*1965) en de Vlaamse filosoof Maarten Boudry (*1984) schreven beiden een boek uit verbazing over de grote rol die doemdenken speelt in ons denken over de toekomst. Boudry ziet geen reden tot alarmisme zolang we maar vasthouden aan het beproefde recept van wetenschap, vrije markt en liberale democratie. De vooruitgang van gisteren levert zijns inziens het overtuigendste argument dat vooruitgang ook morgen mogelijk is. Schulte kijkt met evenveel scepsis naar vooruitgangsoptimisme en pleit ervoor de toekomst meer open te houden. Frederik Polfliet legde de auteurs enkele vragen voor over welke kant het opgaat met de wereld.

Streven blijft toonaangevend voor de Vlaamse intellectueel in deze tijd. Dit artikel levert stevig lees- en denkvoer, en het is dus niet mogelijk om op alle aspecten in te gaan.

Ik kan het thema zo samenvatten: de wereld staat voor ernstige uitdagingen. Daar tegenover stellen zich twee fundamentele strekkingen. Bij de ene is er een rotsvast geloof dat de mensheid, onder andere door wetenschap en technologie permanent vooruit gaat en dat die vooruitgang de problemen ook wel zal oplossen. Uiteraard moet de mens daarvoor een inspanning leveren, maar de oplossing ligt in het verder zetten van wat al van altijd bezig is. Voor mij is dit een combinatie van optimisme en conservatisme. Conservatisme omdat er voor de oplossing geen fundamentele veranderingen nodig zijn. Lees verder “Laat ons dansen op de tonen van de laatste wals”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 16

Goed nieuws ! Vanaf morgen zal ik terug op dagelijkse post zijn !

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

De koning kakt !

Als je aan de mensen zou zeggen dat ze x aantal uren per week onbetaald moeten werken, zouden de treinmachinisten dadelijk het werk neerleggen. Maar we werken inderdaad x aantal uren per week onbetaald. Want daar ligt de winst van de kapitalist. Ze maakten Steve Stevaert belachelijk als hij het over “gratis” had. Want gratis bestaat niet. Welnu, gratis bestaat wél: wij wérken gratis ! En àlle Belgen werken gratis voor de koning… Velen met liefde, al is de koning de spin in het web van het belgische kapitalisme.

Maar natuurlijk zal een ietwat slimme koning niet alle vertrouwen stellen in de manipulatie. Een beetje dwang kan dus ook geen kwaad. Vroeger had de koning zijn trawanten om zijn rijkdom te bewaken. Nu heet dat de “rijks-wacht”: de bewaking van het rijk van de koning. Lees verder “Berichten uit Eutopia 16”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 15

Goed nieuws ! Vanaf 24 juli zal ik terug op dagelijkse post zijn !

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

De koning kakt !

… waarom zou een koninkrijk een koninkrijk heten, tenzij omdat het het rijk van een koning is? En kan je “rijk” anders interpreteren dan “rijkdom”? Tenzij je de term interpreteert als: het koninkrijk is een koning te rijk. En dat is nu juist wat een koning tegenwoordig de mensen probeert wijs te maken. Want de tijden zijn veranderd. De macht van de koning om ooien te eisen en bastaarden te verwekken is een recht geworden, vastgelegd bij wet. Koningen hebben de kunst ontwikkeld om zich bemind te maken bij de bevolking. Ze hebben de pastoors er bij gehaald en die vertellen aan de goedgelovigen dat het gods wil, is dat er rijken zijn en armen. En gods wil, is konings wet. Deze noemen we grond- wet, omdat daarin wordt vastgelegd dat de koning eigenaar is van het grondgebied. Lees verder “Berichten uit Eutopia 15”