Categorie: kapitalisme

Geplaatst op

Interessante lectuur, maar mijn bijdrage is interessanter.

MO*

Verbouwen of afbreken: enkele beschouwingen bij het neoliberale model

De val van de muur ligt alweer een tijdje achter ons. Heel even leek het er op dat tijdens dat kantelpunt het neoliberale marktmodel alles overwon en wereldwijd grenzeloos toegepast zou worden. Dat leek een korte tijd zelfs goed te gaan, met snelle groei, vooral in ontwikkelingslanden. Maar nog voor het einde van het eerste decennium van de nieuwe eeuw volgde een ernstige financieel-economische crisis die de barsten en gebreken van het model toonde — voor wie ze niet al eerder wilde zien. Nog eens tien jaar later is de literatuur met kritische stemmen over het neoliberale model aanzienlijk gegroeid.

Het is mooi dat  Melanie Schellens ons laat delen in haar zomerlectuur. Maar als ik me op het einde afvraag: wat ik nu eigenlijk geleerd heb, is het antwoord: niets, of toch heel weinig.

Het gaat over het neoliberale model en zijn zwakheden. Maar ik heb geen dikke studies nodig om te weten dat dat model tot de afgrond leidt. We beleven gewoon een fase in het kapitalisme die de laatste is in de grote cyclus van grote oorlog naar grote oorlog. Lees verder “Interessante lectuur, maar mijn bijdrage is interessanter.”

Geplaatst op

Naar een nieuwe economie

MO*

Studenten proberen alternatieve economische theorieën te introduceren aan de universiteit

Klimaat daagt dominante economische modellen uit

De klimaatverandering bonst op de poorten van de heersende economische ideeën, maar het debat over de economie van morgen is nog lang niet beslecht. Eerder deze maand publiceerde het Europees Milieubureau (EEB) een wetenschappelijk rapport tegen de mogelijkheid van ‘groene inclusieve groei’. Het rapport weerlegt dat economische groei zich kan loskoppelen van de excessieve ontginning van natuurlijke grondstoffen en dat die op termijn geen schade meer zou aanbrengen aan het klimaat.

Kijk daar ! Ik had het al opgegeven om in MO* een artikel te vinden dat intellectueel eerlijk is. Maar dit artikel is van goede kwaliteit. Eigenlijk heb ik er geen kritiek op.

Jawel: toch één punt: de problematiek zoals die wordt geschetst beperkt zich tot één aspect; de duurzaamheid en uitputting van onze aarde. Maar het neoklassieke model dat steunt op constante groei is niet enkel nefast voor moeder aarde, het klimaat, de uitputting van de grondstoffen, de milieuvervuiling, maar ook voor de mens als mens. Lees verder “Naar een nieuwe economie”

Geplaatst op

Werk aan de winkel !

Uitpers

Van ‘de wereld, mijn dorp’ naar ‘mijn dorp, de wereld’

Zo’n twintig jaar geleden werd mijn eerste boek uitgegeven, het resultaat van mijn doctoraatsonderzoek. Ik legde erin uit hoe, onder de ‘deskundige’ leiding van de Wereldbank, het armoedethema zich een weg had gebaand naar de internationale agenda en er de plaats had ingenomen van ‘ontwikkeling’. Vanaf dan was het afgelopen met het collectieve project van nationale modernisering en werd enkel nog gekeken naar de ‘arme mensen’.

Francine Mestrum is een gedreven madam, en daar heb ik respect voor. In grote lijnen ben ik het eens met haar. En toch.

Voor alles dit: Mestrum doet nog al schamper over mensen die menen dat het niet kan binnen het kapitalisme. Welnu, het kàn niet binnen het kapitalisme. Je kan geen echt sociale samenleving opbouwen binnen een individualistisch economisch systeem. Dit systeem is het resultaat van een individualistische mens-visie. Maar het creëert die ook. Lees verder “Werk aan de winkel !”

Geplaatst op

Laat ons dansen op de tonen van de laatste wals

Streven

Over vooruitgang, neergang en ondergangsoptimisme

De Nederlandse historicus en journalist Addie Schulte (*1965) en de Vlaamse filosoof Maarten Boudry (*1984) schreven beiden een boek uit verbazing over de grote rol die doemdenken speelt in ons denken over de toekomst. Boudry ziet geen reden tot alarmisme zolang we maar vasthouden aan het beproefde recept van wetenschap, vrije markt en liberale democratie. De vooruitgang van gisteren levert zijns inziens het overtuigendste argument dat vooruitgang ook morgen mogelijk is. Schulte kijkt met evenveel scepsis naar vooruitgangsoptimisme en pleit ervoor de toekomst meer open te houden. Frederik Polfliet legde de auteurs enkele vragen voor over welke kant het opgaat met de wereld.

Streven blijft toonaangevend voor de Vlaamse intellectueel in deze tijd. Dit artikel levert stevig lees- en denkvoer, en het is dus niet mogelijk om op alle aspecten in te gaan.

Ik kan het thema zo samenvatten: de wereld staat voor ernstige uitdagingen. Daar tegenover stellen zich twee fundamentele strekkingen. Bij de ene is er een rotsvast geloof dat de mensheid, onder andere door wetenschap en technologie permanent vooruit gaat en dat die vooruitgang de problemen ook wel zal oplossen. Uiteraard moet de mens daarvoor een inspanning leveren, maar de oplossing ligt in het verder zetten van wat al van altijd bezig is. Voor mij is dit een combinatie van optimisme en conservatisme. Conservatisme omdat er voor de oplossing geen fundamentele veranderingen nodig zijn. Lees verder “Laat ons dansen op de tonen van de laatste wals”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 16

Goed nieuws ! Vanaf morgen zal ik terug op dagelijkse post zijn !

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

De koning kakt !

Als je aan de mensen zou zeggen dat ze x aantal uren per week onbetaald moeten werken, zouden de treinmachinisten dadelijk het werk neerleggen. Maar we werken inderdaad x aantal uren per week onbetaald. Want daar ligt de winst van de kapitalist. Ze maakten Steve Stevaert belachelijk als hij het over “gratis” had. Want gratis bestaat niet. Welnu, gratis bestaat wél: wij wérken gratis ! En àlle Belgen werken gratis voor de koning… Velen met liefde, al is de koning de spin in het web van het belgische kapitalisme.

Maar natuurlijk zal een ietwat slimme koning niet alle vertrouwen stellen in de manipulatie. Een beetje dwang kan dus ook geen kwaad. Vroeger had de koning zijn trawanten om zijn rijkdom te bewaken. Nu heet dat de “rijks-wacht”: de bewaking van het rijk van de koning. Lees verder “Berichten uit Eutopia 16”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 15

Goed nieuws ! Vanaf 24 juli zal ik terug op dagelijkse post zijn !

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

De koning kakt !

… waarom zou een koninkrijk een koninkrijk heten, tenzij omdat het het rijk van een koning is? En kan je “rijk” anders interpreteren dan “rijkdom”? Tenzij je de term interpreteert als: het koninkrijk is een koning te rijk. En dat is nu juist wat een koning tegenwoordig de mensen probeert wijs te maken. Want de tijden zijn veranderd. De macht van de koning om ooien te eisen en bastaarden te verwekken is een recht geworden, vastgelegd bij wet. Koningen hebben de kunst ontwikkeld om zich bemind te maken bij de bevolking. Ze hebben de pastoors er bij gehaald en die vertellen aan de goedgelovigen dat het gods wil, is dat er rijken zijn en armen. En gods wil, is konings wet. Deze noemen we grond- wet, omdat daarin wordt vastgelegd dat de koning eigenaar is van het grondgebied. Lees verder “Berichten uit Eutopia 15”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 14

Goed nieuws ! Vanaf 24 juli zal ik terug op dagelijkse post zijn !

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

De koning kakt !

Ik heb lang getwijfeld tussen “ de koning kakt” en “de koning schijt”, waarbij “schijten” een spattend eruptieve bijbetekenis krijgt. Shockeer ik iemand? Ik kan natuurlijk ook schrijven: “de koning excrementeert”. Maar dan zullen de minder begaafden onder jullie me misschien niet begrijpen. Nog belangrijker: dan verlies ik mijn stafrijm. Daarom: “de koning kakt”.

En daarbij: er bestaan geen vuile woorden. Vuil is de mond die het woord spreekt, of het oor dat het woord beluistert. Dus: als jullie hier een vuil woord horen, is het jullie oor dat vuil is, want mijn mond is proper.

Natuurlijk kakt iedereen. Toch zal de uitspraak “de koning kakt” velen shockeren, niet enkel omwille van de kak, maar omwille van de link met de koning. En toch is die link belangrijk, want al moet iedereen soms kakken, iedereen stinkt niet altijd. Maar waar de koning is, stinkt het. Altijd. Zelfs als hij niet kakt. Lees verder “Berichten uit Eutopia 14”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 5

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

Uit  het voorwoord

Een filosoof probeert na de denken over de werkelijkheid zoals ze is in al haar facetten.

Een wiskundige abstraheert, en ontdoet de werkelijkheid van alle facetten behalve het kwantitatieve.

De filosoof is gedoemd om te mislukken, want vermits de mens deel is van de werkelijkheid is het gewoon niet mogelijk voor de mens om die integraal te bevatten. Wie op het schilderij staat, kan het niet zien, en zeker niet overzien.

De wiskundige is dus wel slim in die zin dat hij het zich gemakkelijk maakt, maar dom omdat de filosoof slimmer is. Lees verder “Berichten uit Eutopia 5”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 3

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie

Uit het voorwoord

De ideale wereld is een TV programma met Otto Jan Ham. Dat is een Hollander in Vlaanderen. Ik weet ook niet wat dit er toe doet, maar het klinkt goed.

Het zal je al wel duidelijk zijn: ik geloof niet in een ideale wereld. Want wat voor de ene een ideale wereld is, is dat helemaal niet voor een ander.

Voor sommigen bestaat de ideale wereld al: de één procent rijken die tachtig procent van de rijkdom bezitten zijn waarschijnlijk best wel tevreden met de gang van zaken. Buiten wat aambeien of een lief dat geen seks meer wil, hebben ze niet echt te klagen. Hun grootste zorg is waarschijnlijk de keuze van de wagen waarmee ze de knecht naar de bakker zullen sturen. De kakker van belgië (zie verder) heeft wel nog een grotere zorg en is terecht ongerust over het voortbestaan van dit onland. Lees verder “Berichten uit Eutopia 3”

Geplaatst op

Berichten uit Eutopia 2

Lieve lezer, vriend of vijand, zelfs Charles moet soms afhaken. Ik ga de actualiteit dus even laten voor wat ze is: de Ronde van Frankrijk en het offensief van roi et reine om de belg te misleiden en zichzelf als beminnelijk voor te stellen. Een en ander in dienst van het belgische grootkapitaal en voor de redding van het onland.

Ondertussen wil ik jullie wel niet helemaal zonder intellectueel superieur leesvoer laten, en dus vind je de volgende dagen een aantal fragmenten uit mijn ongemeen interessant bedenksel “Eutopia”, het boek dat je op deze website onder de rubriek “publicaties” gratis kan lezen en/of downloaden. Aan allen: een mooie vakantie !

Uit het voorwoord

…in een boek zoals dit zou het normaal zijn om termen als “werkgever”en “werknemer” geregeld tegen te komen. Niemand maakt van die termen een probleem. Maar: als een jongere afstudeert, komt hij op de arbeidsmarkt, en wat is hij op die markt? Vraag of aanbod? Wie betaalt: de arbeider op de arbeidsmarkt, of de zogenaamde werkgever? Wie betaalt valt toch samen met de vraag? De zogenaamde werkgever is dus geen gever, maar een vrager. En de arbeider is aanbod ! Lees verder “Berichten uit Eutopia 2”