Categorie: bezinning

Logia

Hans Geybels: ‘Geluk is niet iets dat je zelf kan construeren, het wordt aangereikt door anderen’

Heel wat mensen in de kringen waarin ik me beweeg werden aangenaam verrast door het toch wel uitzonderlijke interview met Kristien Hemmerechts in Knack van deze week

Hans Geybels wijst terecht op het manco van yoga en mindfulness. Ik weet niet of hij met opzet enkel yoga vernoemt en boeddhisme vermijdt. Maar wat er ook van zij: Hans heeft gelijk: bij yoga en mindfulness gaat het om mij.

Natuurlijk zal ook, in bijvoorbeeld mindfulness, geïnspireerd door het boeddhisme, de andere aan bod komen en we worden aangezet om goed te zijn voor de andere, vriendelijk te zijn…  Op zich is daar natuurlijk niets op tegen. Integendeel. En als de technieken van yoga en mindfulness ons helpen om bekwaam te worden voor de beleving van deze houdingen, zijn ze waardevol.

Maar als je ze ziet als een middel om gelukkig te worden, ontbreekt er iets.

Bij mindfulness is de vriendelijkheid bedoeld om bij anderen vriendelijkheid uit te lokken en zo onaangename en lijden veroorzakende ruzie te voorkomen. Als dat lijden er toch komt, proberen “de Oosterse technieken” om de mens te helpen om “los te laten”. Ja, dat werkt. Voor mij niets op tegen. Ik probeer zelf om bewust “los te laten”. Maar het blijft gaan om mij en mijn geluk. Om het met de woorden van Hans te zeggen: het is een poging om mijn geluk te construeren.

Maar wat is geluk eigenlijk ? Wat is menselijk geluk? Lees verder “Hoe wordt een mens gelukkig ?”

Kerknet

Anaïs Fayt: “Vanbinnen dragen wij een schat”

Anaïs Fayt, nationaal directeur van IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen vertelt over het nieuwe jaarthema: ‘Hartloper’

Dat vind ik mooi: het leven als een aarden pot. Als er maar geen PFOS in verwerkt zit. Neen, het is niet mooi van mij om er mee te spotten. Want ook al is het niet helemaal waar, er zit toch wel iets van waarheid in.

Geeft God ons kracht om het leven aan te kunnen ?

Ik vind dat een raar idee: een God die van waar  ons aarden potten stuurt met daarin kracht. En dus neen: ik geloof niet dat God ons kracht geeft als er in ons leven moeilijkheden opduiken. Zo simpel kan het niet zijn. 

En toch zijn er mensen die uit hun geloof kracht putten. Dat is een feit dat je niet kan ontkennen.

Maar heb je opgemerkt dat ik God heb vervangen door geloof ?

De Amerikanen hebben er films over gemaakt: soldaten die verlamd geraken; in het leger een zware revalidatie moeten doormaken en kracht vinden om het vol te houden in hun liefde voor hun meisje en in het geloof dat zij van hem houdt. Als hij dan terug thuis komt, blijkt natuurlijk dat zij een ander heeft, en stort zijn wereld in.

Heeft haar liefde hem kracht gegeven ? Die liefde was er niet… De kracht kwam uit het geloof in die liefde.

Zelfs als God niet bestaat, kan het geloof in een God die je liefheeft, je kracht geven. Lees verder “Geeft God kracht ?”

Ignis

 In de goede oude tijd luidden de klokken drie maal per dag het Angelus, een signaal voor de boer op het veld om het werk even te onderbreken voor een kort gebed. (François Millet 1875)

Jan Stuyts   

Klooster Nieuw Sion, waar alles oud én nieuw tegelijk is

Jan nam deel aan een kloosterfestival in het klooster Nieuw Sion. Hij kende de abdij nog uit de tijd dat de trappisten er woonden, nu heeft een nieuwe christelijke gemeenschap het stokje overgenomen. “Het ontroerde mij toen ik die gebeden meemaakte.

Ja natuurlijk, ik weet ook wel dat een aantal mensen onmiddellijk afhaken als het over geloof en zeker over kloosters en monniken gaat.

Velen hebben een soort viscerale afkeer. Sommigen vanuit negatieve ervaringen. 

Oudere mensen kennen nog de plaat die overal aan de muren hing: een driehoek (de heilige drievuldigheid  ! ) met daarin een oog: God ziet u ! Hij ziet alles ! Pas dus maar op want geen enkele zonde blijft onbestraft ! De duivel wacht likkebaardend in de hel. Welke verstandige mens wil nu te maken hebben met God, de bestraffer ?

In een poging om dat onrecht tegen de mensheid goed te maken hebben de pastoors dan God, de goede vader, naar voor geschoven. Die goede vader is iemand die voor ons zorgt. Maar wat moet een kind met dat beeld als zijn vader het afranselt of in de steek laat ? En ja, in de evangelies heeft Jezus het over de goede vader als beeld voor God. Maar die goede vader van Jezus is niet iemand die zorgt voor zijn zoon. Hij doet het tegenovergestelde: hij geeft hem zijn deel van de erfenis om er ver van huis mee op de lappen te gaan, hoeren te betalen en in de goot terecht te komen. Dat noem ik geen voorbeeld van zorg. Maar voor Jezus ging het er om dat die vader goed is, omdat hij zijn terugkerende zoon met open armen ontvangt. De God van Jezus en de God van Johannes die liefde is, is geen zorgende god, maar een God die ook liefheeft wie zijn liefde niet waard is. Dat is iets anders dan zorg. Lees verder “De waarde van Sion”

Abdij van Berne

Henk-Jan Hoefman

Theologie van de dwaasheid

Het nieuwe boek De eeuwige nar van Frank G. Bosman gaat over de toekomst van het religieus gemeenschapsleven. Berne Media heeft het prikkelende boek uitgegeven in het kader van het 900-jarige bestaan van de norbertijner orde. Hoewel zij – net als andere religieuze gemeenschappen – met steeds minder zijn, is het boek van Bosman geen grafrede, maar juist een bemoediging

Omdenker ?

Iedere omdenker is geen christen. Maar iedere echte christen is wel een omdenker.

Besef a.u.b. dat die Jezus leefde in een bepaalde tijd met bepaalde algemene opvattingen. Als je hem wil begrijpen moet je door die opvattingen heen kijken.

Als ik het woord God uitspreek bevind ik me per definitie in een mythologische context. Of die God nu “echt bestaat” in de betekenis die wij hechten aan het woord bestaan (wat bedoelen we eigenlijk met “bestaan” ? ), of dat hij niet echt bestaat is, in die mythologie eigenlijk van geen enkel belang. Het gaat om wat er in het verhaal gebeurt en om wat dat ons leert over onszelf, het leven, onze verhouding met de wereld waarin we leven, zowel maatschappelijk als kosmologisch…

Als kind van zijn tijd was er bij Jezus geen enkele twijfel over het bestaan van een God die, als hij dat wilde, kon ingrijpen in het menselijk bestaan. Kortom: de almachtige God was voor hem een evidentie.

Dan komt bij Jezus de omkering: zijn almachtige God wordt een God die zich vereenzelvigt met een totaal machteloze mens, geboren uit armoezaaiers in de triestigst mogelijke omstandigheden, en gestorven als misdadiger aan een kruis… Lees verder “Ik ben een dwaas, een nar, in het diepst van mijn gedachten”

Kerknet

Lieve Wouters

Hoe weten we dat Jezus echt bestaan heeft?

Christenen geloven dat Jezus echt bestaan heeft. Meer zelfs, dat je Hem ook vandaag nog kan ontmoeten. Maar wat zegt historisch onderzoek over hem

Heeft Jezus echt bestaan ? Is dit historisch vast te stellen ?

Waarover gaat die vraag eigenlijk ?

Heeft er in een bepaalde tijd, op een bepaalde plaats iemand geleefd met de naam Jezus ? Het lijkt onwaarschijnlijk dat dit niet zo zou geweest zijn. Neem maar aan dat er toen in Palestina meer dan één Jezus leefde.

Veronderstel nu dat een van die Jezussen gestorven is aan een kruis, veroordeeld door de Romeinse landvoogd Pilatus en dat we dat met de zekerheid van historisch onderzoek kunnen vast stellen. Brengt dat ons verder ?

Die historische waarheid levert ons op zich niets op.

Op zich heeft een christen daar niets aan.

De zaak wordt pas interessant als de historische gebeurtenis betekenis krijgt.

Ze wordt pas interessant als die gebeurtenis iets gaat betekenen voor mensen. Lees verder “Heeft Jezus echt bestaan ? Een irrelevante vraag !”

Trouw ( Nl )

Bas Roetman

De zin van theoloog Frits de Lange: ‘Je vergaart wijsheid als je niet meer voortdurend werkt aan je ego’

In tijden van corona vertellen mensen over hun persoonlijke leefregel of een inspirerende zin. Vandaag de zin van theoloog en schrijver Frits de Lange

Vanitas vanitatum, omnia vanitas !

Ijdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid. 

Zo begint het boek Prediker van het Oude Testament. De Prediker leefde ongeveer drie eeuwen voor Christus. Het boek hoort tot de wijsheidsliteratuur.

“Ijdelheid kan slaan op het verlangen om mooi, sterk, goed… gevonden te worden. Bij de Prediker heeft het woord een andere betekenis. Je kan het vervangen door “ijlheid”. Frits de Lange spreekt in zijn interview over “flinterdun”.

Als kind kon ik niet tegen verlies. Bij de scouts speelden we dikwijls een spel waarbij je achter je riem op je rug een lint moest hangen. Het ging er dan om om dat lint achter de rug van je tegenstrever te pakken te krijgen. Bij het begin van het spel kreeg je vijf “levens”. Als je je lint verloor, moest je een “leven” afgeven aan de winnaar. Wie alle levens had verloren was dood. Voor hem eindigde het spel. Wie op het einde het meest levens had, was de winnaar. 

Ik was nooit winnaar, noch verliezer. Lees verder “Ijdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid. Alhoewel.”

Kerknet

Lieve Wouters

Hoe werd Sint-Christoffel patroonheilige van de reizigers?

24 juli is de naamdag van de heilige Christoffel. Waarom hangt net hij aan menige sleutelbos om ons te verzekeren van een veilige reis

Nogal wat mensen geloven in god, de probleemoplosser. Heiligen zijn daarvan wat lager hangende emanaties.

In feite gaat het over een oerprimitieve vorm van geloof, terug te brengen tot het moment dat de primitieve mens zich bewust wordt van het feit dat er nogal wat krachten in zijn leven op hem inwerken, waar hij totaal geen vat op heeft. Als hij daarover begint te reflecteren, gaat hij die krachten ook personaliseren, zoals hij zelf een recent proces van personalisatie heeft doorgemaakt bij zijn overgang van dier naar mens. Je zou zelfs kunnen stellen dat we niet meer van dier, maar van mens spreken, op het ogenblik dat het wezen godsdienstig wordt. Lees verder “Over de heilige Christoffel en een puur godsbeeld”

Kerknet

Lieve Wouters

Christelijk erfgoed in de taal  

Brand in Mokum!

Ken je dat kinderliedje ‘Brand in Mokum’ nog? Een heerlijke canon met Bijbels randje. Want Mokum is Hebreeuws voor plaats of stad, zoals Jeruzalem

Ik heb altijd gedacht dat Mokum zelf een stad was in Nederland. Nu ik deze uitleg hoor over het woord, leg ik spontaan het verband met de Joodse wijk in Amsterdam, de Jordaan. Voor de analfabete heidenen onder jullie: de Jordaan is de rivier in Palestina waarin Jezus is gedoopt.

De verwijzing naar het verhaal van Abraham die zijn zoon wil offeren is interessant want het werpt een licht op het thema “offer”.

Ook nu nog wordt in de katholieke liturgie Jezus voorgesteld als een offer: Jezus, zoon van God, offert zichzelf op het kruis om zijn Vader gunstig te stemmen tegenover de zondige mens die niet leeft volgens zijn wil.

Je ziet hier duidelijk een verband met het verhaal van Abraham die bereid is zijn zoon te offeren. Op het laatste ogenblik houdt God Abraham tegen en offert deze in plaats van zijn zoon een lam. 

Blijkbaar zijn Joodse volgelingen van Jezus door het verhaal van Abraham geïnspireerd om Jezus als offer te zien en zo ’n offertheologie te verzinnen. Alleen spijtig dat ze van Abraham-verhaal niets hadden begrepen.  Lees verder “Over Mokum, offers, tafels en lege kerken”

Ignis

Bert Daelemans SJ 

Kwetsbaarheid als paradoxale bron voor méér leven

Kwetsbaarheid is door de jaren heen voor Bert Daelemans een steeds krachtiger begrip geworden. “Kwetsbaarheid opende meer deuren en vensters dan de dingen waar ik goed in ben.

“Als men u op de ene wang slaat, biedt dan de andere aan…”

Ooit heb ik het daar moeilijk mee gehad. Nu niet meer. Maar ter attentie van mijn geliefde vijanden: ik heb slechts twee wangen. Na de tweede krijg je een welgemeende dreun terug !

Ik wil maar zeggen: Bert Daelemans kan hier wel kwetsbaarheid verheiligen, maar er zijn grenzen: te veel kwetsuren kunnen ook doen sterven. Voor Jezus was dat sterven geen probleem. Hij wist toch dat hij zou verrijzen. Als je God bent, kan en mag je al wat meer. Maar ik ben God niet.

Ik kan er hier wel wat mee zwanzen. Maar geef toe dat het niet altijd zo simpel is als Daelemans het hier voorstelt. Lees verder “Kwetsbaarheid vraagt en geeft kracht”