De noodzaak van een vak filosofie van de economie

Knack

Edgar Billiet

‘Het economie-onderwijs is aan hervorming toe’

‘Het is voor studenten cruciaal dat ze inzien dat wat vandaag de mainstream is, morgen een nichestroming kan zijn en omgekeerd’, schrijft Edgar Billiet. Hij schreef zijn masterproef over het economie-onderwijs in Vlaanderen

Eindelijk ! Een aantal jaren geleden al heeft een Hollander wiens naam ik ben vergeten, een boek geschreven waarin hij de eenzijdigheid van de opleidingen economie aanklaagde. Maar hij bleef een roepende in de woestijn. De masterproef van Edgar Billiet sluit aan bij de stelling van die Hollander.

Het economisch gebeuren is inderdaad van cruciaal belang voor de menselijke existentie. Het is natuurlijk niet het enige. Cultuurliefhebbers zullen terecht de waarde van de cultuur beklemtonen, maar ze kunnen er niet onderuit (zoals corona wel héél duidelijk heeft gemaakt) dat ook cultuur bouwt op economische fundamenten. Daarbij moet het toch duidelijk zijn dat de “economische toestand” van mensen hun voelen, denken, en zijn bepaalt. Wie in erge armoede leeft denkt anders dan iemand die niet naar een euro moet kijken.  Lees verder “De noodzaak van een vak filosofie van de economie”

Of hoe goedmenenden toch de bal mis kunnen slaan

MO*

 

Sandra Boisseau (Handicap International)

Coronacrisis heeft nooit eerder geziene impact op onderwijssystemen Inclusiegericht denken meer dan ooit noodzakelijk in het onderwijs Wereldwijd hadden ongeveer 250 miljoen kinderen – of 1 op de 5 – op schoolgaande leeftijd geen toegang tot onderwijs vorig jaar. De ongelijkheid op het vlak van scholing en opleiding hangt nog steeds heel erg af van de regio, gender, handicap, sociaal-economische situatie, etniciteit, leefomgeving en uiteraard van bepaalde crisissituaties. De coronacrisis heeft dan ook een nooit eerder geziene impact op de onderwijssystemen overal in de wereld.

Een aantal jaren geleden heb ik in Zuid-Afrika een schooltje bezocht waar Vlaamse nonnekes blinde negerkinderen opvingen. Daar ben ik zwaar onder de indruk geraakt van een zwarte onderwijzer die me vertelde over zijn werk en zijn motivatie om zich voor die kinderen in te zetten.

Geen haar op mijn hoofd dus dat er aan denkt om het werk van Handicap International af te breken.

En toch heb ik twee bedenkingen bij dit artikel van Sandra Boisseau.

De eerste bedenking gaat over inclusief onderwijs. Ik ben daarvoor, maar op dit ogenblik is er een groep zogenaamde linksen voor wie de inclusiviteit een speerpunt is in de strijd voor die kinderen. Als je die mensen hun zin geeft, worden alle leerlingen, met en zonder handicap gewoon samen gezet. Soms kan dat. Wanneer een kind enkel motorisch gehandicapt is (door een aangeboren letsel of door een ongeval) en in een rolstoel zit, moéten er de nodige middelen worden vrij gemaakt om dat kind in het reguliere onderwijs te laten meedraaien. Dan moét het nodige geld worden vrijgemaakt voor de installatie van liften (bij wijze van voorbeeld.) Ook bepaalde vormen van autisme laten dit toe. Maar er zijn ook vormen van autisme (weer bij wijze van voorbeeld) waarbij zo ’n kind totaal verloren loopt tussen “normale” kinderen. Dan is het misdadig om die inclusiviteit toch te willen forceren. Er zijn nu eenmaal grenzen aan de mogelijkheden van de kinderen zelf, maar ook aan die van het begeleidend personeel.  Lees verder “Of hoe goedmenenden toch de bal mis kunnen slaan”

Naar een democratie van gemeenschappen

Uitpers

Walter Lootens

Municipalisme, een ruwe politieke diamant

Het municipalisme is een ruwe, herontdekte diamant van de politieke theorie. Roger Jacobs bestudeert hem aan verschillende kanten. Hij probeert de municipalistische verschijningsvormen die hij om zich heen ziet groeien onder te brengen in een soort van typologie die hij zelf zeer onvolledig noemt, maar die toch zeer belangrijk is omdat het bij mijn weten een van de eerste theoretische pogingen is om lijnen te trekken in het zeer verscheiden landschap van het nieuwe municipalisme dat op dit ogenblik in volle ontwikkeling is. Een aanrader

Zouden Peter Kropotkin en Murray Bookchin mijn boek Eutopia gelezen hebben ? Ik weet zeker dat ik nooit iets van hen gelezen hebben, en toch herken ik in deze recensie de fundamenten van mijn alternatief voor het kapitalisme.

Een eerste thema is natuurlijk de relatie tussen vrijheid en gemeenschap. Ik noem mezelf wel anarchist, maar ik leun zeker even fel aan bij het    personalisme.

Eigenlijk lijkt het logisch dat ik als linkse personalist uitkom in het anarchisme. Lees verder “Naar een democratie van gemeenschappen”

Wat is dat toch met verstandige linkse mensen ?

Knack

Olivier Pintelon

‘Corona, de finale uppercut voor het neoliberalisme?’

Een welvarende samenleving kan niet zonder een slagkrachtige overheid, schrijft Olivier Pintelon. ‘Die waarheid valt niet langer te ontkennen.’

Zet een uitroepteken achter deze titel en ik roep hiep hiep hiep hoera ! Maar dat teken staat er niet.

Alhoewel. Eigenlijk doet het hele artikel alsof het er wél staat.

Maar ten eerste: Pintelon heeft het over “een waarheid die niet te ontkennen valt”. Ik wil daar helemaal in meegaan. Alleen: de wereld – en zeker de kapitalistische wereld – trekt zich niets aan van de waarheid. Het gaat om de macht. En waar ligt die ? Ja, juist: bij het kapitaal. 

Het is niet omdat de overheid nu in speciale omstandigheden de boel moet redden voor het kapitaal, dat ze macht heeft. Juist integendeel. Het gaat over geld. Vanwaar komt het geld van de overheid ? Toch van jou en mij ? Wij mogen – of liever wij moeten – met ons geld ter hulp schieten. Eigenlijk toont de bankencrisis – en nu ook de coronacrisis – juist aan dat de macht bij het kapitaal ligt. Lees verder “Wat is dat toch met verstandige linkse mensen ?”

De naïeviteit van superintelligenten met het hart op de juiste plaats.

Minerva

Matthias Somers

Belastingontwijking treft vooral de armsten

Bedrijven maken gebruik van de mogelijkheden die belastingparadijzen hun bieden om op enorme bedragen nauwelijks belastingen te betalen. Fiscale experts staan bedrijven en de allerrijksten met raad en daad bij om hun fortuinen uit het zicht en uit de greep te houden van de fiscus

Is er iets mis met mij ? Ik begin het echt te geloven. Er zijn mensen die dat al lang beweren. Maar tot nu toe heb ik altijd gedacht dat er iets mis was met hen. Maar nu is er Matthias Somers. En het is duidelijk dat er iets mis is, met hem ofwel met mij.

Kijk: Matthias is een man met het hart op de juiste plaats: links. Hij is geschoold als filosoof, wetenschappelijk medewerker bij denktank Minerva. In het verleden werkte hij voor de studiedienst van ACV-CSC en als parlementair medewerker bij sp.a, weliswaar voor Freya Van den Bossche, wat geen goede referentie is. Maar globaal gezien is het iemand met wie ik zou moeten kunnen opschieten.

En ja dus: ik ben het volledig eens met Matthias dat de belastingontduiking ( -ontwijking is een eufemie, uitgevonden door juridische bedriegers ) onaanvaardbaar is. En als ik dan niet te diep en te lang nadenk lijken de remedies die Matthias voorstelt me op zich wel zinvol. Lees verder “De naïeviteit van superintelligenten met het hart op de juiste plaats.”

Naar een kapitalistisch basisinkomen ?

Knack

Studie in Berlijn van start: 120 Duitsers krijgen drie jaar lang basisinkomen van 1.200 euro per maand

In de Duitse hoofdstad Berlijn is dinsdag het startschot gegeven van een grootschalige studie rond het basisinkomen. Er zullen 120 mensen geselecteerd worden die gedurende drie jaar elke maand 1.200 euro per maand zullen krijgen, zo kondigde het Duitse instituut voor economisch onderzoek (DIW) aan

Het hele gedoe is waardeloos.

Linksen juichen het toe en zien er een oplossing voor de armoede in. Dat is het niet.

Armoede is een relatief begrip. Een arme zwarte in Brussel is een rijke zwarte in Congo. Zolang er rijken zijn, zijn er armen. De enige oplossing voor de armoede is het afschaffen van de rijkdom.

Natuurlijk heeft het basisinkomen een voordeel: de armen hebben genoeg om goed te overleven. Maar dat voordeel is relatief, want de nadelen zijn even groot, en het voordeel is nog veel groter voor de rijken. Die zijn door de groeiende kloof tussen rijk en arm tegenwoordig als de dood voor massale opstanden. Het basisinkomen is bedoeld om die massa rustig te houden, zodat de rijken ongestoord kunnen doorgaan met hun accumulatie van rijkdom. Want het zijn toch zij niet die het basisinkomen betalen. Het wordt betaald door de werkende middenklasse. Die werkende middenklasse zorgt er en passant dan ook nog voor dat de armen kunnen blijven consumeren. Dat is goed voor de commerce.  Lees verder “Naar een kapitalistisch basisinkomen ?”

Naar een wereld waarin het goed is om te leven. Voor iedereen.

Sampol

Lynn Formesyn

De opbranding van ‘gezonde’ werkmieren

Ik verlang naar een systeem dat je effectief flexibel laat combineren wat voor jou en je leefomgeving het meest haalbaar én menselijk wenselijk is

Beste Lynn,

het systeem waar jij naar verlangt, heb ik beschreven in mijn boek Eutopia. Het is niet mogelijk om het in deze ruimte in zijn geheel voor te stellen, maar het bouwt op een menselijk basisinkomen, beduidend boven de armoedegrens. Dat basisinkomen maakt het voor mensen mogelijk om vrij te kiezen in welke vorm van werk ze willen meebouwen aan de samenleving. Daarbij wordt ook de opvoeding van kinderen, mantelzorg, inzet in verenigingen… als echt werk gewaardeerd. Alleen door deze waardering voor werk dat nu als onproductief wordt gezien en dus in principe niet wordt betaald, is een betekenisvol basisinkomen te rechtvaardigen. Uiteraard moeten voldoende mensen ook “productief” werk doen. Maar het is mogelijk om daarvoor stimulansen voor in te bouwen. Lees verder “Naar een wereld waarin het goed is om te leven. Voor iedereen.”

Stevenen we af op het einde van onze democratie ?

Doorbraak

Mathieu Cockhuyt

Historicus David Engels: ‘We beleven het einde van de parlementaire democratie’

David Engels: ‘Met mijn boek “Op weg naar het Imperium” wil ik vooral aantonen hoe het dagelijkse leven in de laatste decennia van de Romeinse Republiek heel wat fundamentele parallellen vertoont met de huidige evolutie in Europa.’

Een interessante man die David Engels. Vooral omdat hij mij gelijk geeft.

Maar ik beken: ik heb in eerdere blogs wel al het verband gelegd van gedeelde identiteit of gemeenschappelijkheid met solidariteit, maar niet met democratie. Als ik er na lezing van dit artikel over nadenk, lijkt dit verband de evidentie zelf: als je de macht bij het volk wil leggen, moet er een volk zijn. Lees verder “Stevenen we af op het einde van onze democratie ?”

Het ene terrorisme is het andere niet.

De Wereld Morgen

Lode Vanoost

2 augustus 1980: extreemrechts vermoordde in Bologna 85 mensen, de grootste terreuraanslag in Italië ooit

Een interessant verhaal en natuurlijk is de veertigste verjaardag van vorige zondag een goede aanleiding om het nog eens te vertellen. Toch bekroop me al snel een verontrustend gevoel: wat is eigenlijk de échte reden waarom Vanoost dit brengt ? Lees verder “Het ene terrorisme is het andere niet.”

De opgave voor links in tijden van black lives matter

Grenzeloos

Dylan van Rijsbergen

De red-baiting van BLM

Eind juni schreef de rechtse journalist van RTL Nieuws, Roderick Veelo, een column over Black Lives Matters, waarin hij de actiegroep aanduidde als ‘marxistisch’. De term werd onmiddellijk gretig overgenomen op de sociale media: nu had radicaal rechts Nederland eindelijk een ingang om een van de succesvolste antiracistische emancipatiebewegingen ooit de mond te kunnen snoeren

Natuurlijk is dit artikel eenzijdig. Je kan de beschuldigingen tegen rechts even goed gewoon omdraaien. Links doet juist hetzelfde. Vervang communisme door fascisme en Stalin door Hitler, en je beschrijft precies hetzelfde fenomeen.

In reguliere berichtgeving zou deze eenzijdigheid me storen. Bij Grenzeloos niet: we weten dat deze website niet de bedoeling heeft om objectieve informatie te brengen, maar links opiniërend is. Als de informatie waarop die opinie steunt correct is, is de zaak in orde. Of ik het dan eens met die opinie is een andere zaak. Lees verder “De opgave voor links in tijden van black lives matter”