Categorie: politieke filosofie

De Wereld Morgen

Lode Vanoost

Noam Chomsky: “De mensheid staat voor de keuze: internationale samenwerking of uitsterven”

De mensheid staat voor een cruciale keuze, ofwel werkt men samen om een dubbele dreiging aan te pakken, ofwel zal de klimaatverandering leiden tot een wereld waar de mens geen plaats meer heeft. De tweede dreiging krijgt voor het ogenblik nauwelijks aandacht maar is acuter: het risico op een allesvernietigende kernoorlog. Noam Chomsky wikt zijn woorden niet in zijn boek ‘Internationalism or Extinction’. Het is nu of nooit. Alleen activisme kan het verschil maken

 Chomsky is een goeroe voor linkse idealisten. Ik hou niet van goeroe’s. Goeroe’s hebben een fervente aanhang die aan hun lippen hangt, en weinig kritisch de boodschappen ontvangt. Je kan je daarbij de vraag stellen in hoeverre de aanhangers door allerlei psychologische factoren al voorgeprogrammeerd waren om open te staan voor de boodschap. Er zijn goeroe’s die zichzelf uitroepen tot goeroe. Er zijn er ook die eigenlijk geen goeroe willen zijn, en oproepen tot kritisch denken, ook tegenover de eigen boodschap. Maar ze worden goeroe gemaakt door de voorgeprogrammeerden. 

In dit artikel wordt aangegeven dat veertig procent van de Amerikanen in het binnenland nog in een serieuze achterlijkheid leven. Daar ligt in mijn ogen het probleem van Chomsky en de activisten: ze bereiken de achterlijken niet.

Dat probleem stelt zich ook bij ons, ook al neemt de achterlijkheid niet de Amerikaanse proporties aan. Dat maakt het activisme waar Lode Vanoost – terecht ! – toe oproept problematisch.

Neen, ik denk niet dat een gewelddadige revolutie de oplossing is. Maar de ommekeer zal wel op een bepaald ogenblik na een lange tijd van langzame groei van  besef en activisme, in een stroomversnelling komen, en dan in een relatief korte tijd de ommekeer bewerkstelligen. Lees verder “De mensheid staat voor de keuze: uitsterven of uitsterven”

De Wereld Morgen

Alain Badiou .

De samenleving is ziek. Hoe wordt zij beter? Alain Badiou pleit voor culturele revolutie

In de onderstaande tekst legt Badiou uit hoe crises inherent zijn aan het kapitalisme en laat hij zien waar die benodigde andere krachten vandaan moeten komen. Hij pleit voor een culturele revolutie: wij “Westerlingen” moeten afstand doen van onze arrogante identiteit en ‘alle reactieve fascistische stromingen absoluut afwijzen’. Alain Badiou: ‘dit zijn de noodzakelijke negatieve momenten waarin we de kracht van onze nieuwe egalitaire waarden kunnen bevestigen’.

Een interessant artikel in een stroeve vertaling die maakt dat het meer inspanning vraagt dan nodig. Maar ik ben het er grotendeels mee eens. Ik vermoed zelfs dat de auteur mijn boek Eutopia heeft gelezen en zich daardoor heeft laten inspireren. (Grapje)

Als Badiou stelt dat we nu niet in een crisis van het kapitalisme leven, heeft hij in mijn ogen ongelijk. Door de innerlijke tegenstellingen is het kapitalisme een opeenvolging van crisissen. Maar hij heeft wel gelijk als hij zegt dat het kapitalisme ook nu wereldwijd bloeit en groeit. Linkse vrienden denken en hopen dat het kapitalisme zichzelf zal vernietigen. Maar een crisis brengt het kapitalisme als zodanig niet in gevaar omdat het voor de crisis een ultieme oplossing heeft: de oorlog. Als je kijkt naar de recente crisissen van het kapitalisme,  met het meest in het oog springend de bankencrisis van 2008 en nu de coronacrisis, en het verband legt met de waanzinnige bewapening, lijkt die oorlog niet meer ver af. Hij is nu al bezig in de vorm van een aantal kleine plaatselijke oorlogen, maar het is duidelijk dat die de crisis niet oplossen, en dus gaan we naar een grote oorlog.

De ontleding van de verdeling van het bezit van productiemiddelen is correct. Voor de mensen die vinden dat er niemand is die niets bezit, moet ik doen opmerken dat we hier in een marxistisch jargon zitten. Het gaat niet om het gewone privébezit zoals wij allemaal dat kennen, maar wel om het bezit van productiemiddelen: om het bezit van kapitaal. Mijn TV is bezit, maar geen kapitaal. En dan is zijn stelling juist: minstens de helft van de wereldbevolking bezit niets. Lees verder “Ja ! We hebben nood aan een culturele revolutie. Maar…”

Grenzeloos

Gerrit Zeilemaker

Vergrijzing als beschavingssucces

Het komt als een tsunami op ons af, de kosten zijn niet te dragen. Er moet dus bezuinigd worden. Nee, het gaat hier niet over het coronavirus, maar over de vergrijzing. Hoewel je het heden ten dage niet zou zeggen, maar vergrijzing is een succes

Patrick Deboosere, demograaf aan de Vrije Universiteit Brussel, stelt dat de vergrijzing een bewijs is van maatschappelijke ontwikkeling en van beschaving. Is dat zo ? Ik heb er twijfels over. Misschien lijd ik nu zelf aan de zo door mij verfoeide ideologische blindheid, maar deze stelling zou betekenen dat de mensheid beschaafder is geworden binnen het kapitalisme. Dat kàn toch niet ? Let op het vraagteken !

In ieder geval kan het niet door het kapitalisme.

Van de andere kant zou de stelling van Deboosere een reden zijn om mij gelijk te geven in mijn overtuiging dat de mensheid door de eeuwen heen groeit in menselijkheid. Atheïstische vrienden zijn het daar niet mee eens. Maar ik denk te mogen stellen dat het ethische besef gegroeid is. Die groei gebeurt weliswaar langzaam en over lange periodes, maar je kan toch niet stellen dat, bijvoorbeeld, het besef van verantwoordelijkheid tegenover gehandicapten niet gegroeid is. De oude Grieken smeten hun gehandicapte kinderen van de rotsen in zee. Nu mag je van mij zeggen dat die groei toch maar relatief is, want wij smijten die kinderen nu niet meer in zee, maar laten ze gewoon niet meer geboren worden. Dat leert ons dat de curve van die groei op en neer gaat. Maar ik denk dat de stijging groter is dan de vorige daling. Maar dat is eigenlijk niet het onderwerp van deze blog. Lees verder “Over de vergrijzing”

Dwarsliggers

Dit was veel erger dan een communicatiefout

Waarde lezers,

U zal intussen wel denken dat de Dwarsliggers ook door een virus besmet zijn en daarom  elke week om uw aandacht vragen. We vinden het nodig én het is ook gemakkelijk om dwars te liggen in moeilijke tijden, wanneer we meer dan anders geconfronteerd worden met het kaduke politieke besluitvormingsproces. Komt daar bovenop dat we een regering hebben die niet eens het recht heeft om namens de bevolking te spreken én daartoe ook niet in staat is

Een dwarsligger in form die goed dwars ligt… daar hou ik wel van. Alhoewel: is het wel de dwarsligger die dwars ligt ? Ik vind dat hij op het goede spoor zit. Nu, van politiekers kan je nooit zeggen dat die dwarsliggen. Want op dwarsliggers kan je goede sporen leggen…

Natuurlijk laat ik me nu wat gaan, en kan je het woord politiekers niet zo maar op elke individuele politieker toepassen. Maar laat me dan zeggen dat de beschrijving en waardering wél van toepassing is op de politiek als gilde van de mensen die menen dat ze naar macht moeten streven om hun visie op de samenleving op te leggen. Jullie kennen ondertussen al mijn stelling dat de politiek per definitie in dienst staat van het kapitaal.

Zal de politiek dan nooit proberen iets goeds te doen voor de mensen ? Ja, natuurlijk wel, maar slechts in tweede instantie. Eerst het kapitaal en dan de mens. Dat is toch de grondregel van het kapitalisme ? Wie binnen dat kapitalisme leiding wil nemen, moet die grondregel dus respecteren.

Dat zou de politieker toch niet mogen beletten ook nog enige intelligentie aan de dag te leggen. De dwarsligger heeft gelijk als hij de onbetamelijke domheid aanklaagt van een maatregel waarbij de veiligheid steunt op het feit dat iemand veertien dagen geen symptomen heeft vertoond. Want die mens kan de besmetting hebben opgelopen pas enkele dagen voor de ontmoeting… Hoe is het mogelijk dat zulke domheid in een officiële verklaring van een regering terecht komt ? Lees verder “De politieke kaste. Het woord kaste zegt genoeg”