Categorie: actualiteit

Wikipedia

Rerum Novarum (Latijn voor Nieuwe zaken of een omwenteling) is een in 1891 door paus Leo XIII geschreven encycliek. De encycliek houdt zich bezig met de situatie van de arbeidersklasse en formuleert in de vorm van een aantal uitgangspunten de sociale leer van de Katholieke Kerk. Uitgangspunten van de pauselijke encycliek waren een rechtvaardig loon, het recht op eigendom en solidariteit met de zwakkeren. Als instrumenten om deze doelstellingen na te streven, werden zowel overheidsingrijpen als de vorming van vakbonden genoemd.

Mijn vrienden van de pvda vieren Rerum Novarum niet. In de marxistische ideologie is er geen plaats voor vakbonden wegens overbodig. Fundamenteel hebben ze daarin natuurlijk gelijk. Voor mij als antikapitalist zijn vakbonden op een bepaalde manier tegenstanders omdat ze de mensen voorhouden dat er een afgezwakte en menswaardige vorm van kapitalisme mogelijk is, op voorwaarde dat de vakbonden maar sterk genoeg zijn. Dat maakt mijn strijd nutteloos, en zet me in het hokje van de extremisten. De vakbonden vechten tegen het kapitaal en de kapitalisten. Ik vecht tegen het kapitalisme als systeem.

Toch ben ik blij met Rerum Novarum en de vakbonden. Ik geloof niet in dat menswaardige kapitalisme. Maar gedurende een korte periode (sinds de tweede wereldoorlog) en op een beperkt grondgebied (WestEuropa) zijn de vakbonden er wel in geslaagd om een vorm van afgezwakt kapitalisme af te dwingen. Ja, dat was natuurlijk enkel mogelijk omdat er speciale na-oorlogse omstandigheden waren die maakten dat een ietwat sociaal kapitalisme het kapitaal goed uitkwam. Als dat niet zo zou geweest zijn, zouden de vakbonden zelfs geen  bestaansrecht gekregen hebben en illegale organisaties zijn geweest. Daarmee zou hun slagkracht ook onbeduidend geweest zijn. Sterke vakbonden vind je nergens in de wereld, behalve bij ons. Lees verder “Rerum Novarum”

Knack

Maria Vindevoghel (PVDA) Sander Vandecapelle (PVDA)

‘Geef Brussels Airlines en Brussels Airport Company aan de samenleving’ ‘Als een bedrijf zo groot is dat wanneer het slecht gaat, dit gevolgen heeft voor heel de samenleving, zouden de opbrengsten wanneer het goed gaat dan ook niet beter terugvloeien naar diezelfde samenleving?’, schrijven Sander Vandecapelle en Maria Vindevoghel van PVDA over de recente problemen op de Brusselse luchthaven

Natuurlijk ben ik het er mee eens dat het schandalig is dat een bedrijf als Lufhansa de hand komt ophouden bij de belgische overheid om Brussels Airlines te redden. En toch zal de belgische overheid – en dus wij, de belastingbetalers – als puntje bij paaltje komt, de dure meubels redden. Als we dat niet doen, betekent dat een sociaal bloedbad rond Brussel. 

Ik ben al bij dat Maria en Sander niet zeggen dat je die bedrijven aan de gemeenschap moet geven, maar wel aan de samenleving. Ik heb het teveel gehoord van linksen die voorstander zijn van vormen van nationalisering: het bedrijf moet eigendom worden van de gemeenschap. Met die gemeenschap bedoelen ze dan de staat. Maar wie durft nog beweren dat de staat een gemeenschap is ? Gemeenschap betekent dat mensen iets gemeenschappelijks hebben en dat ook zo aanvoelen. De natiestaten zijn ontstaan in een tijd dat mensen nog hun taal gemeenschappelijk hadden, en fier waren op hun taal. Ze hadden hun geschiedenis gemeenschappelijk; ze waren fier op de kunstenaars die hun “volk” aan de wereld had geschonken. Het begrip “volk” betekende nog iets. Maar door de globalisering en de migratie is die tijd voorbij. Denk je dat onze Turken en Marokkanen fier zijn op de Nederlandse taal en de Vlaamse primitieven ? Waarom zouden ze ? Ze hebben er niets mee te maken. Het enige wat ze met de autochtonen gemeenschappelijk hebben is een belgische identiteitskaart. Maar ze hebben er ook een Marokkaanse of Turkse en zijn daar emotioneel veel meer mee verbonden dan met hun belgische.

De Wever probeert met zijn canon daar iets aan te doen. Maar zijn poging is gedoemd om te mislukken. Zolang de Turken hier de Turkse TV zenders kunnen ontvangen, zullen ze de Leeuw van Vlaanderen van Conscience niet gaan lezen. Lees verder “Moet Brussels Airlines genationaliseerd worden ?”

De Wereld Morgen

Seppe De Meulder

‘Het kapitalisme is wél de oorzaak van de coronacrisis’

Voltaire wist het al. Bernstein vatte het samen in een punchline waar Eminem nog iets van kan leren: “Once one dismisses the rest of all possible worlds, one finds that this is the best of all possible worlds.” In zijn bijdrage haalt moraalfilosoof Patrick Loobuyck alles uit de kast om uit te leggen dat de coronacrisis niets met het kapitalisme te maken heeft. Hij sleurt er zelfs Immanuel Kant bij om jazzpianist Jef Neve van antwoord te dienen, een teken aan de wand dat de keizer-filosoof geen kleren aan heeft

Laat me eerst iets zeggen over het teleologisch denken. Uiteraard is het geen wetenschappelijk denken. Wetenschap gaat gaat op zoek naar oorzaken; naar de relatie tussen oorzaak en gevolg. Maar waarom zou alle denken wetenschappelijk moeten zijn ? De wetenschap is ongetwijfeld nuttig en noodzakelijk. Maar ik denk dat de vraag “wat maakt ons gelukkig”, belangrijker is dan de vraag “waarom valt de appel van de boom ? De vraag “wat maakt ons gelukkig” is een teleologische vraag: ze vertrekt van het doel: geluk. Ze vraagt zich af: wat draagt bij tot het bereiken van geluk ? Dat leidt tot een interessant inzicht: geluk wordt niet door iets veroorzaakt. Er bestaat geen recept voor geluk. Er bestaat niet zo iets als een oorzaak van geluk. Ik las ooit ergens:  “geluk is waar je het vindt, niet waar je het zoekt.” Ik zou dat nog een beetje anders zeggen: “geluk is waar je het krijgt… In mijn spiritualiteit wordt dat dan: zoek het geluk voor de ander, en je krijgt het gratis. Maar dat is eigenlijk niet mijn onderwerp.

Ook niet het onderwerp van deze blog, maar toch interessant is de visie van Teilhard de Chardin die de schepping zag als zijnde op weg van alfa naar omega, waarbij omega het doel is dat “aantrekt”, zoals een magneet. Alfa is dan een toestand van totale disharmonie en omega van totale harmonie. Dat is natuurlijk geen wetenschap, maar een manier van denken die toch inzicht geeft in de wereld die ons omringt. Gaat de evolutie van het leven ergens naar toe ? Of is ze enkel het gevolg van wat er al gebeurd is ? Beide vragen hebben hun bestaansrecht. De vraag “gaat het ergens naartoe” is essentieel voor het nemen van beslissingen die de toekomst vorm zullen geven. Zonder teleologisch denken is er geen toekomst.

Het teleologisch denken is ook interessant voor het geloof. God is dan niet meer de ultieme oorzaak, maar het ultieme doel. Lees verder “Is het kapitalisme de oorzaak van de coronacrisis ?”