Ethiek en kapitaal

MO*

Gie Goris

Eredoctoraat voor Yuval Noah Harari opgedragen aan jongeren van 21ste eeuw

VUB-rector Caroline Pauwels: ‘Dit is mijn les voor de 21ste eeuw: hoop zit in ethisch handelen’

Vanavond (maandag 27 januari) geeft Yuval Noah Harari een lezing. In de Lotto Arena in Antwerpen. Die zaal vullen leek voor Bart Peeters in het begin al een uitdaging, maar als de schrijver van drie dikke boeken over mens, geschiedenis, technologie en ethiek (en nog een rist fundamenteel belangrijke onderwerpen) daar geprogrammeerd wordt, dan weet je dat hij de hoogste sport van literaire roem bereikt heeft

Interessant interview dat thema’s aanbrengt  waar veel mensen nog niet aan toe zijn, ook al zijn die thema’s van levensbelang. En mensen die er wel al benul van hebben, stoppen met nadenken omdat ze het gevoelen hebben dat het allemaal veel te ingewikkeld is.

Dat ingewikkelde ligt ‘m voor een stuk in het feit dat  tegenwoordig een specialist zo diepgaand specialist is, dat hij totaal niet meer kan volgen als een andere specialist over een ander vakgebied begint. Hoe dieper de specialisatie, hoe meer specialismen. Dat houdt ook in dat zelfs binnen hetzelfde vakgebied specialisten mekaar niet meer begrijpen. Lees verder “Ethiek en kapitaal”

Over overbevolking en de media

Doorbraak

Luc Nagels

De VRT over Somalië en het Midden-Oosten

Hebben de Somalië en Midden-Oosten verslaggevers ons voorgelogen zoals in Iran?

Beste Rudi Vranckx, Katrien De Ruysscher en Geert Van Rampelbergh, ik bekijk alle geopolitieke reportages met veel interesse. Laat me even jullie reportage van 13 januari, Tussen oorlog en leven, zijdelings onder ogen nemen. De mensen en de situaties in Afrika en het Midden-Oosten liggen mij nauw aan het hart omdat ik in onze laboratoria redelijk wat wetenschappers uit die regio’s mocht leren kennen. Met allen ben ik nog steeds nauw bevriend

Rudi Vranckx is zeker een bekwaam journalist. Ik wil ook geloven dat hij oprecht geëngageerd is. Een initiatief zoals dat waarbij hij muziekinstrumenten naar Mossoul bracht, is zeker toe te juichen. Natuurlijk was het hem niet enkel om “de goede daad” te doen, maar ook om goede TV, maar dat is normaal voor een journalist. Als je alle goede bedoelingen op hun puurheid zou onderzoeken en enkel de pure overhouden, zou er niet veel goeds meer gebeuren.

En toch wringt er iets. Vranckx weet altijd alles over de strijdende partijen, hoe ze zich tot mekaar verhouden; over allerlei politieke achtergronden; welke bondgenoten de wapens leveren… enz. Dat is allemaal interessant. Maar daar stopt het. Hij stopt waar Nagels begint. Lees verder “Over overbevolking en de media”

Is een sociaal Europa mogelijk ?

Uitpers

Francine Mestrum

Doet radikaal links nog iets met de E.U.?

Er is een nieuwe Europese Unie in de maak. In mei 2019 werd een nieuw Europees Parlement verkozen waarin de twee grote politieke families, christen- en sociaal-democraten voor het eerst geen meerderheid hebben om wetgeving goed te keuren; in december van vorig jaar trad een nieuwe Europese Commissie aan en op 31 januari treedt het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Redenen genoeg om zich af te vragen hoe het nu verder zal gaan.

Ik ben wel fan van Francine Mestrum, maar dat betekent niet dat ik het altijd met haar eens moet zijn.

Is er een nieuw Europa in de maak ? Ik geloof er niets van. De hele poespas om de bevolking meer bij het beleid te betrekken is boerenbedrog. Europa is een constructie van het grootkapitaal en als dat zich tot de bevolking richt, is het met de bedoeling om de mensen te paaien en kalm te houden, zodat ze braaf aan het werk blijven; daarmee de rijken rijker maken; en de politiekers in dienst van de rijken hun gang laten gaan.

Als daarbij een super graaier als de ziekelijk graaiende passionatus Guy Verhofstadt een prominente rol krijgt in het gebeuren, weet een beetje denkende sociale mens genoeg. Lees verder “Is een sociaal Europa mogelijk ?”

De VRT in Oost-Congo. Zo zit onze wereld nu eenmaal in mekaar.

VRT NWS

VRT NWS in de Congolese “driehoek des doods”: waarom er maar geen einde komt aan het bloedige conflict

VRT NWS is in het oosten van Congo om de (vergeten) crisis die daar op verschillende vlakken heerst in beeld te brengen. Het geweld neemt er toe door strijdende groepen en meer en meer mensen raken besmet met het gevaarlijke ebolavirus. Daarnaast is het deze week één jaar geleden dat president Felix Tshisekedi aan de macht kwam in Congo. Op de asfaltweg die van de grote handelsstad Beni naar het noorden leidt, rijden we langs huizen die al bijna helemaal overwoekerd zijn door onkruid en klimop. De dorpen zijn verlaten. In één van die half vernielde dorpjes gaan we beelden maken. Tot we toch twee vrouwenstemmen horen

Zo zit onze wereld nu eenmaal in mekaar.

Ik denk dat er één vraag is die we voor alle andere vragen moeten stellen: wie bewapent en stuurt die rebellengroepen, of ze nu van de IS zijn of niet ? Ik laat nu maar even buiten beschouwing dat zoals bijna altijd in de huidige oorlogen de islam betrokken partij is.

Ik citeer uit een krantenartikel van eind 2017: Speurders hebben dinsdagochtend in Elsene een huiszoeking gehouden in een onderzoek naar het Frans-Zwitserse betonbedrijf LafargeHolcim. De betonreus zou Islamitische Staat (ISIS) financieel hebben gesteund. De holding van de Belg Albert Frère is de op één na grootste aandeelhouder van het cementbedrijf. Lees verder “De VRT in Oost-Congo. Zo zit onze wereld nu eenmaal in mekaar.”

Een neokapitalistische politiek is ongewenst, maar onvermijdelijk

MO*

Bieke Purnelle

Als er één sociale beweging het kapitalisme in vraag stelt, dan wel de feministische

Links zal divers en inclusief zijn, of niet zijn

Beste Ewald Engelen, Een paar dagen geleden las ik met veel interesse uw column ‘Tijd voor een nieuw sociaal contract’, waarin u met het scherpste scalpelmes de ondergang van links fileert. Linkse partijen hebben zich overal als gedweeë dienstmaagden van het neoliberalisme gedragen, zo stelt u. ‘Partijen die ooit waren opgericht voor het inperken van de macht van markt en kapitaal, om burger en ingezetene te beschermen, ontpopten zich in woord en gebaar tot slaafjes van kapitaalmarkten en grootbedrijven’, schrijft u, een stelling waar ik het volmondig mee eens ben

Eerder heb ik Bieke Purnelle zwaar aangepakt. Maar hier moet ik haar gelijk geven.

Sta me toe om een kanttekening te maken bij de stelling van Engelen waarmee Purnelle zich akkoord verklaart, dat linkse partijen zich hebben ontpopt als slaafjes van kapitaalmarkten en grootbedrijven.

Dat is natuurlijk juist. Maar je moet je daarbij de vraag stellen: waarom is dat gebeurd ? Natuurlijk speelt daarin de menselijke factor: leiders van linkse partijen, net als van vakbonden worden ingepakt door hun onvermijdelijke contacten met de luxe van de rijken. Maar het kan niet zijn dat dit de volledige oorzaak is. Die mensen hebben ook andere motieven dan hun zwakheid gehad om het neoliberale spel mee te gaan spelen. Lees verder “Een neokapitalistische politiek is ongewenst, maar onvermijdelijk”

Het drama van Wallonië ( 3 )

Even vorige blog samenvatten.

Het kapitalisme komt in een fase van onevenwicht tussen productiecapaciteit en consumptie en poogt dat op te lossen.

Daarvoor moeten nieuwe markten gecreëerd worden. In een eerste fase probeert het die te vinden in onderwijs, gezondheidszorg en sociale zekerheid. Die dus moeten geprivatiseerd worden. In onze streken gebeurt dat minder drastisch dan in de VS of Groot-Brittannië onder Reagan en Thatcher. 

Toch ontstaat er nog kapitaalaccumulatie wat een andere vorm is van onevenwicht tussen productie en consumptie. Er moeten dus nieuwe maatregelen genomen worden. Lees verder “Het drama van Wallonië ( 3 )”

De kapitaalaccumulatie en de privatisering van de sociale zekerheid ( 2 )

Lang geleden al heb ik gesteld dat we rond deze tijd in een economische situatie zouden komen waarbij de consumptie de productie niet kan volgen. Het is overduidelijk dat we nu in zo ’n periode zitten.

Een van de voornaamste fenomenen is de verontrustende omvang van de kapitaalaccumulatie. De bekende sociaal wetenschapper Harvey  daarover: “Sinds het jaar 2000 spreekt het IMF voortdurend over een ‘overschot aan liquiditeit’, wat eigenlijk betekent dat er een overschot aan geld is waarmee niemand weet wat te doen en waarin te investeren.” Lees verder “De kapitaalaccumulatie en de privatisering van de sociale zekerheid ( 2 )”

De nonsens van de klimaatconferenties en het neokapitalisme ( 1 )

Dwarsliggers

De Simpele Duif op de Klimaatconferentie

Het klimaat fascineert me. Wij duiven hebben het liever niet te koud. Mijn voorvaderen leefden in Egypte, en daar is het lekker warm. Ze namen er 5000 jaar geleden de postdienst voor hun rekening. Jammer dat ik daar geen postzegel meer van heb…

Aangenaam om te lezen, is de inhoud van dit artikel niet echt diepgaand. Toch geeft het aanleiding tot enkele bedenkingen.

De kern van het betoog gaat over de onzin van zo ’n klimaatconferentie. De hoeveelste is dat nu al ? 

De UNFCCC een agentschap van de Verenigde Naties, organiseert nu al sinds 1992 een jaarlijkse conferentie waarbij politiekers en hoge ambtenaren van zowat alle landen samen komen om het klimaatprobleem te bespreken. Dat zijn ondertussen dus 27 !!! conferenties. Lees verder “De nonsens van de klimaatconferenties en het neokapitalisme ( 1 )”

2020 Of je kan niet alles hebben in het leven

MO*

Ewald R. Engelen

De oerleugen van het neoliberalisme

Gaat 2020 het jaar van de revolutie worden? Voorspellen is moeilijk, zeker als het om de toekomst gaat. Maar als de voortekenen niet bedriegen, zou het zomaar kunnen.

Ewald Engelen is een Hollander. Maar dat is niet altijd erg. In ieder geval schrijft hij hier een mooi artikel om het jaar mee af te sluiten. 

Natuurlijk ben ik het volmondig eens met zijn beschrijving van het kapitalisme. Dat systeem is ten gronde mensonwaardig en de voortzetting van de beestigheid waar de mens van afkomstig is. Alleen heeft het menselijk intellect de beestigheid nog op een hoger niveau getild. Dieren kunnen nu eenmaal niet anders dan beestig zijn. Maar de mens heeft het in zich om die beestigheid te overstijgen. Als hij dat niet doet, is zijn beestigheid dus erger dan die van de beesten. Maar de beestigheid overstijgen is niet in het belang van de mens-beesten (beest-mensen is te flatterend voor de rijken van deze aarde), en dus cultiveren ze een systeem dat het de mens gewoon onmogelijk maakt om mens te worden naar Gods beeld en gelijkenis, waar het scheppingsverhaal toe oproept. Lees verder “2020 Of je kan niet alles hebben in het leven”

Ja, we moeten soberder gaan leven. En weer is het kapitaal de winnaar.

Grenzeloos

Willem Bos

 Anders leven, directe actie en anti-kapitalisme

Welke rol kan een alternatieve manier van leven, en de vorming van gemeenschappen die een alternatieve manier van leven in de praktijk brengen, spelen in de verandering van de maatschappij. En hoe verhouden directe acties tegen de fossiele en aanverwante industrie zich tot de strijd tegen het kapitalisme. Dat zijn belangrijke en actuele vragen in deze tijden van klimaatcrisis

De meeste mensen zijn niet begaan met de strijd tegen het kapitalisme. Velen zijn voor dat systeem omdat wij in onze streken (nog) bij de winnaars van de concurrentiestrijd horen. Tot nu toe winnen we nog altijd tegen de landen met lage lonen, en technologische achterstand; streken zoals India, Zuid-Oost Azië, Afrika. Zolang we ons hier goedkope t-shirts kunnen permitteren omdat de mensen die ze produceren in armoede leven, is er voor veel mensen met het kapitalisme geen probleem. Anderen zien wel in dat het kapitalisme, zeker op menselijk gebied, ongelooflijk veel nadelen heeft, maar aanvaarden het als een noodzakelijk kwaad. Weinigen zijn zo overtuigd van de fundamentele perversie van dit systeem, zowel economisch als ideologisch, dat ze er actief strijd tegen voeren. Ook al omdat er op dit ogenblik geen enkele aanwijzing is dat die strijd kan gewonnen worden. Lees verder “Ja, we moeten soberder gaan leven. En weer is het kapitaal de winnaar.”