Charles Maymarx

De Wereld Morgen

Interview – Lé El Azzi

Yanis Varoufakis over het kapitalisme na de pandemie: Europa, Libanon en het IMF

Yanis Varoufakis geeft in een interview met Léa El Azzi van Al Akhbar zijn kijk op de impact van de pandemie op het kapitalisme. Hoe de landen die nu al in moeilijkheden zitten, zich moeten losrukken uit de IMF-tentakels. En de uitdagingen en kansen die er liggen voor die andere rechtvaardige samenleving

Een interessante figuur, die Yanis Varoufakis: geschoold econoom, onafhankelijk denker, en iemand die moeilijke zaken bevattelijk kan uitleggen. En ik ben het grotendeels met hem eens. Zijn Progressieve Internationale is een interessant initiatief. Maar de opgave die hij zichzelf stelt is enorm. Want “een globaal plan voor gedeelde, groene welvaart. (We moeten antwoorden kunnen geven op vragen als “Hoeveel moeten we uitgeven aan de bestrijding van de klimaatverandering? Waar komt het geld vandaan? Hoe zullen we de rijkdom herverdelen van een smalle naar een bredere groep van de samenleving en van het Noorden naar het Zuiden?)”  is niet simpel en zal stoten op de innerlijke tegenstrijdigheden die eigen zijn aan het kapitalisme en op fundamentele factoren zoals de concurrentie, het winstbejag, het privébezit van kapitaal, en de vrije markt volgens de wet van vraag en aanbod. Praktisch gezien komt het er op neer dat de macht van het kapitaal moet worden gebroken, en zijn Progressieve Internationale zal dan ook met alle middelen bekampt worden door de sterkste machten op onze planeet. Dat gaat dan over de evidente tegenstanders: het kapitaal en fascistisch rechts, maar hij zal zeker ook de feministen en zwarte anti-racisten in het oog moeten houden, want die worden wel bij links gerekend, maar zijn niet bezig met een betere wereld voor iedereen, maar enkel voor een betere wereld voor de eigen soort. Lees verder “Yanis Varoufakis: zinvol en begrijpelijk.”

De Groene Amsterdammer

Merijn Oudenampsen

Dromen van het neoliberalisme

Gabriël van den Brink schreef een christen-democratische kritiek op het neoliberalisme. Op zijn argumenten valt nogal wat aan te merken

Het gaat hier natuurlijk over Nederlandse toestanden en ik ga me er niet aan wagen om te pogen om die naar belgïe of Vlaanderen over te zetten. Maar de denkcategorieën zijn natuurlijk wel gelijklopend. En de verwarring is overal even groot, net zoals het hokjesdenken.

Een belangrijk thema hier is de tegenstelling tussen een sterke staat die dan sociaal zou zijn, en een staat die zo weinig mogelijk tussenkomt in het leven van de mensen, en vooral in de economie, en die dan liberaal of neokapitalistisch zou zijn. Voortdurend kom ik deze tegenstelling tegen want weinigen kunnen zich uit dat denkkader bevrijden.

Dat denkkader steunt op het marxistische denken dat de oplossing voor de tegenstelling arbeid-kapitaal ziet in een allesbepalende staat die eigenaar is van de productiemiddelen (het kapitaal). De staat wordt dan gezien als een gemeenschap, of op zijn minst als de vertegenwoordiger van de arbeidersklasse.

Om het simpel voor te stellen: wie voor veel belastingen is, is sociaal; wie voor weinig belastingen is, is asociaal. Als ik het zo voorstel moet er toch al een belletje gaan rinkelen.

Om te beginnen moeten we de vraag stellen of de marxistische idee dat staat en gemeenschap samenvallen wel correct is. Laat ons nu nog aannemen dat dit zo zou kunnen zijn in een puur socialistische wereld waarin het kapitalisme is uitgeschakeld, dan is dit zeker niet zo in onze kapitalistische wereld. In onze wereld zegt de marxistische analyse terecht dat de politiek in dienst van het kapitaal staat (ik weet het, ik val in herhaling, maar toch moet het opnieuw gezegd worden). Vermits de politiek samenvalt met de staat, of op zijn minst de staat leidt, is er totaal geen evidentie dat een sterke staat ook een sociale staat zou zijn. In onze situatie betekent een staat die veel belastingen heft, helemaal niet dat die ook een sociale staat zou zijn, want de beheerders van dat geld staan in dienst van het kapitaal. Lees verder “Links voert een achterhoedegevecht”